W ramach zwieńczenia jubileuszu 100-lecia wschowskiego muzealnictwa, chcielibyśmy przypomnieć epizod dziejów, który był najbardziej eksponowanym okresem na wystawie przedwojennego Heimatmuseum Fraustadt. Z jednej strony znaczenie to wynikało z ogólnie panującego klimatu w przedwojennych Niemczech, gdzie w sposób bardzo bezpośredni odwoływano się do starożytnej spuścizny ludów germańskich. Z drugiej strony zaś był to wynik niezwykle aktywnej działalności archeologa – dr. Franza Pfützenreitera, założyciela i pierwszego dyrektora przedwojennego muzeum. Powstanie tej placówki było zwieńczeniem jego ponad dwudziestoletniej działalności na rzecz ochrony dziedzictwa historycznego, a także życia kulturalnego ziemi wschowskiej. Zdecydowanie najistotniejszym jednak zakresem aktywności Pfützenreitera były badania archeologiczne, zaś pod względem naukowym, najcenniejsze jego dokonania stanowią badania schyłku starożytności Wielkopolski i Śląska.
Okres późnej starożytności na ziemiach Barbarcium, położonych na północ od Cesarstwa Rzymskiego, to w zasadzie temat nieznany i pomijany w okresie szkolnej nauki historii. W istocie jest to widmo dawnych batalii propagandowych, stoczonych pomiędzy niemieckimi i polskimi uczonymi w okresie międzywojennym, które dziś szczęśliwie należą już do historii. Być może dla części z czytelników świat europejskich barbarzyńców, jest nieco lepiej znany dzięki serialowi Barbarzyńcy, którego tło dziejowe oparte jest o bitwę w Lesie Teutoburskim z 9 roku n.e. Z kolei fani filmu Gladiator doskonale pamiętają początkową sekwencję scen, w której to miała miejsca bitwa Rzymian z germańskimi hordami. Mało kto zdaje sobie sprawę, że w przedstawionych w tej superprodukcji walkach z czasów wojen markomańskich, mogli brać również udział mieszkańcy dorzecza Odry i Wisły. Niemniej ten wycinek dziejów wymaga zdecydowanie popularyzacji, a planowana prelekcja, jest wyjściem naprzeciw temu postulatowi.
Wykład Bartosza Tietza pt. ’Wschowscy’ barbarzyńcy u zmierzchu starożytności odbędzie się w siedzibie Muzeum Ziemi Wschowskiej przy pl. Farny 3 w dniu 14 grudnia 2024 o godzinie 16.00. W pierwszej części prelekcji zostanie omówiona historia badań i koncepcje naukowe dotyczące okresu wpływów rzymskich i wędrówek ludów na ziemi wschowskiej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu międzywojennego. Drugą część wykładu będzie stanowić prezentacja wyników studiów archeologiczno-historycznych nad tytułowym zagadnieniem. Bartosz Tietz jest archeologiem i kierownikiem Działu Merytorycznego MZW, a ponadto autorem m.in. książki pt. Franz Pfützenreiter i początki archeologii na ziemi wschowskiej, którą będzie można zakupić przy okazji wykładu. Serdecznie zapraszamy!
