Otwarcie wystawy pt. „Krajobraz cmentarzy wyznaniowych w Polsce” zainaugurowało tegoroczne obchody Europejskich Dni Dziedzictwa we Wschowie.
Narodowy Instytut Dziedzictwa po raz 25 pragnie we wrześniu zatrzymać naszą uwagę na dziedzictwie kulturowym w regionie. Tegoroczne hasło „Krajobraz dziedzictwa, dziedzictwo krajobrazu” ma wzbudzić refleksje nad naszym najbliższym otoczeniem, przestrzenią miejską, wiejską, walorami przyrody. Jesteśmy częścią krajobrazu, który budowały pokolenia. Film promujący tegoroczne EDD ukazuje piękno historycznego Chełmna nad Wisłą, tak samo interesującego jak Wschowa, gdzie każdy budynek, ulica, część miasta ma swoją historię i świadome miejsce w przestrzeni urbanistycznej. Czy to zauważamy i szanujemy?
6 września zatrzymaliśmy się przy temacie cmentarzy wyznaniowych w naszym regionie. Pan Dariusz Czwojdrak – kustosz Muzeum Ziemi Wschowskiej, podczas prezentacji opowiedział o swojej pracy w celu uratowania dwóch cmentarzy: żydowskiego w Szlichtyngowej i ewangelickiego w Dębowej Łęce. Jest to ogromny wysiłek często pozbawiony wsparcia w lokalnym środowisko. Dyskusja, w której wzięli udział: Marek Wróbel (NID), Jacek Nowakowski (WUOZ, delegatura w Lesznie), Barbara Zabroni i Wiesława Małacha (opieka nad ewangelickim cmentarzem w Strzyżewicach), Katarzyna Owoc-Kochańska (stowarzyszenie Czas A.R.T.) oraz przybyli na spotkanie wschowianie, przebiegała wokół określenia: czym jest przestrzeń cmentarna. Zaczynając od refleksji nad świętością pól grzebalnych w różnych religiach zacytowany został zapis: „Należy zadbać o zachowanie cmentarzy, nagrobków zabytkowych i historycznych innych wyznań czy narodowości, by były świadectwami chrześcijańskiego szacunku dla każdego człowieka, tolerancji i braterstwa. Ich zachowanie może budować porozumienie międzyludzkie i międzynarodowe oraz inspirować ochronę polskich cmentarzy poza granicami kraju. Wszelkie poczynania zmierzające do likwidacji tych obiektów należy uznać za sprzeczne ze sprawiedliwością i duchem chrześcijańskim. Rozbieranie starych, zabytkowych grobowców, wykorzystywanie ich elementów oraz detali jak: płyty, krzyże, tablice itp. do budowy nowych jest niedopuszczalne i nieetyczne” (Ochrona cmentarzy. Instrukcja Komisji Episkopatu do spraw Sztuki Kościelnej – 1987). Wszyscy uczestnicy dyskusji życzyliby sobie, aby troska o cmentarze wpisane w nasz krajobraz jako miejsca święte, będące zapisem dziejów danej społeczności, swoistą galerią dawnego rzemiosła artystycznego czy sztuki ogrodniczej nie stanowiły dla współczesnych problemu, a raczej były obiektem troski i pamięci. Wspólnym wnioskiem było wyrażenie potrzeby spotkań i szerokiej dyskusji oraz edukacji w zakresie ochrony dawnych cmentarzy jako części naszego krajobrazu. Dziękujemy za obecność.
Szczególne podziękowania kierujemy do cukiernia Kasperska za słodki poczęstunek.
